Dochodzenie przez pracodawcę odszkodowania od pracownika za wyrządzoną szkodę.
Do naszej Kancelarii zgłaszają się przedsiębiorcy – pracodawcy, którzy niejednokrotnie pytają nas, czy mogą domagać się od pracownika odszkodowania, w przypadku gdy ten wyrządzi im szkodę w ich majątku.
Kwestię tę regulują bezpośrednio przepisy Kodeksu pracy, które stanowią wprost, że pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach Kodeksu pracy. Dla celów niniejszego wpisu skupimy się wyłącznie na przypadkach tzw. „winy nieumyślnej”. O winie nieumyślnej możemy mówić wówczas, gdy pracownik wprawdzie przewidywał możliwość spowodowania szkody, ale bezpodstawnie przypuszczał, że jej uniknie, lub gdy pracownik nie przewidywał możliwości powstania szkody, choć mógł i powinien był ją przewidzieć. Mówiąc kolokwialnie, wina nieumyślna zachodzi wtedy, kiedy pracownik wyrządza szkodę w skutek swojej lekkomyślności lub niedbalstwa.
Co istotne dla każdego pracodawcy ewentualna odpowiedzialność materialna pracowników za szkody wyrządzone pracodawcy dotyczy wyłącznie przypadków, gdy szkoda taka jest następstwem działania lub zaniechania pracownika w ramach wykonywania przez niego obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Pracownik jest zatem zobowiązany do naprawienia szkody w przypadku uchybienia któremukolwiek z obowiązków, jakie spoczywają na nim z tytułu nawiązania stosunku pracy. Dla przykładu Kierownik budowy, który świadomie poświadczył zgodność wykonania robót ze sztuką budowlaną, jeśli ich stan sprowadzał zagrożenie katastrofą, odpowiada za wyrządzone szkody co najmniej z winy nieumyślnej. Zatem to, czy dany pracownik będzie zobowiązany do wypłaty odszkodowania w danym przypadku zależeć będzie od analizy zakresu jego obowiązków pracowniczych wynikających z jego stosunku pracy.
Pracodawca musi jednakże pamiętać, o dwóch fundamentalnych kwestiach. Po pierwsze, w przypadku opisanej wyżej winy nieumyślnej dochodzone przez pracodawcę odszkodowanie nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Po drugie to na pracodawcy ciążyć będzie obowiązek wykazania przed Sądem okoliczności uzasadniających pociągnięcie do odpowiedzialności pracownika (udowodnienie jego winy) oraz wysokości rzeczywiście powstałej szkody. Z doświadczenia wiemy, że procesy sądowe dotykające opisanej powyżej materii nie są łatwe. Bardzo ważnym jest sumienne gromadzenie przez pracodawcę wszelkich dowodów (dokumentów, etc.), które pozwoliłyby wykazać, iż do powstałej szkody rzeczywiście doszło z winy danego pracownika (z powodu jego lekkomyślności lub niedbalstwa).
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja pracodawcy, jeżeli okazałoby się, iż pracownik wyrządził mu szkodę umyślnie. Wówczas zastosowanie miałby art. 122 Kodeksu pracy, który stanowi, że gdy pracownik umyślnie wyrządzi szkodę pracodawcy, to jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.
Powyższy wpis nie stanowi porady prawnej. W celu przeanalizowania poszczególnej sprawy należy skontaktować się z prawnikiem i przedłożyć mu dokumentację dotyczącą danego stanu faktycznego.
